Benton Yüz Tanıma Testi (BFRT)

Benton Yüz Tanıma Testi, bireyin görsel tanıma ve özellikle yüzleri ayırt etme becerilerini değerlendirmek amacıyla kullanılan, klinik ve nöropsikolojik değerlendirme alanında önemli bir testtir. Test, özellikle prosopagnozi (yüz tanıyamama) gibi durumların saptanmasında yaygın biçimde kullanılmaktadır.
1. Hangi Yaş Grubuna Uygulanır?
• Test, 8 yaş ve üzerindeki bireylere uygulanabilir.
• Çocuklar, ergenler, yetişkinler ve yaşlı bireyler için uygundur.
• Görsel algı bozuklukları, beyin travmaları ve demans riski taşıyan bireylerde tercih edilir.
2. Testin Amacı Nedir?
Bu test aşağıdaki amaçlarla uygulanır:
• Yüz tanıma ve ayırt etme kapasitesini ölçmek
• Prosopagnozi gibi yüz tanıma bozukluklarını tanımlamak
• Sağ hemisfer işlevleri, özellikle oksipital ve temporal lob aktiviteleri hakkında bilgi edinmek
• Görsel dikkat, kısa süreli görsel hafıza ve detay ayırt etme becerilerini değerlendirmek
• Gelişimsel ve nörolojik rahatsızlıklarda görsel işleme becerilerini analiz etmek
3. Nasıl Uygulanır?
• Test bireysel olarak uygulanır.
• Katılımcıya, siyah-beyaz yüz fotoğraflarından oluşan bir test kitapçığı sunulur.
• Her sayfada bir hedef yüz ve bu yüze benzeyen altı farklı yüz yer alır.
• Katılımcının, hedef yüz ile birebir aynı olan yüzleri seçmesi veya işaretlemesi beklenir.
• Bazı maddelerde yüzler farklı açılardan gösterilir ya da aydınlatma farklılıkları vardır.
• Test sırasında sözel yanıt gerekmez, sadece işaretleme yapılır.
• Ortalama uygulama süresi: 20–30 dakika.
4. Hangi Becerileri Ölçer?
Test şu bilişsel ve görsel alanları değerlendirir:
• Yüz tanıma ve eşleştirme becerisi
• Görsel dikkat ve detay algısı
• Uzamsal yön tayini ve yüz konumlandırma
• Görsel kısa süreli bellek
• Sağ beyin yarıküresine bağlı görsel işlemleme kapasiteleri
5. Değerlendirme Kriterleri
Test alt testlere ayrılmasa da, değerlendirme şu başlıklara göre yapılır:
• ✅ Doğru eşleştirme sayısı
• ❌ Hatalı eşleştirme sayısı
• 🔁 Açı değişiklikleri veya ışık farkları olan maddelerde zorlanma durumu
• ⏱ Yanıt süresi gözlemi (çok uzun süre düşünme, tereddüt veya tahmin)
Sonuçlar yaş normlarına göre değerlendirilir ve bireyin yüz tanıma becerisi zayıf, ortalama veya güçlü olarak derecelendirilir.
6. Kullanım Alanları
• Prosopagnozi (yüz körlüğü) tanı ve takibi
• Beyin travmaları, özellikle sağ hemisfer etkilenimi olan durumlarda değerlendirme
• Frontotemporal demans, Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif durumlarda tanılayıcı destek
• Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerde sosyal algı değerlendirmesi
• Görsel algı bozuklukları ve nörogelişimsel gecikmeler
• Kliniklerde ve eğitim ortamlarında nöropsikolojik test bataryası içinde destekleyici test olarak
